ส่วนประกอบสำคัญในเทียนเซียน

19-Nov-2018 อ่าน : 47495 คน

ส่วนประกอบสำคัญในยาน้ำเทียนเซียน

ยาน้ำเทียนเซียนสกัดมาจากสมุนไพรจีนกว่า 30 ชนิด แต่มีส่วนประกอบสำคัญ 14 ชนิด คือ ตงฉงเซี่ยเฉ่า, ไป๋ฮวาเสอเสอเฉ่า, ชิงไต้, จูหลิง, หวังฉี, โสม, หลงขุย, ฮว่าเซียง, ไป๋ซู่, เทียนฮวาเฝิ่น, เวยหลิงเซียน, ไข่มุก, หนี่เจินจื่อ, กันเฉ่า

ในพืชสมุนไพรจีนทั้ง 14 ชนิดนี้ พบว่ามี 11 ชนิด คือ ตงฉงเซี่ยเฉ่า, ไป๋ฮวาเสอเสอเฉ่า, ชิงไต้, จูหลิง, หวังฉี, โสม, หลงขุย, เทียนฮวาเฝิ่น, เวยหลิงเซียน, หนี่เจินจื่อ และกันเฉ่า มีฤทธิ์ของการยับยั้งการเติบโตของมะเร็ง ซึ่งฤทธิ์ยับยั้งมะเร็งนี้เนื่องมาจากการมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ต้านการกลายพันธุ์ของเซลล์ ฤทธิ์ในการเพิ่มภูมิคุ้มกัน และฤทธิ์ในการหยุดการเติบโตหรือฆ่าเซลล์มะเร็งโดยตรง

ส่วนประกอบสำคัญในยาน้ำเทียนเซียน

ตงฉงเซี่ยเฉ่า หรือ ถังเช่า (cordyceps sinensis)
ส่วนประกอบสำคัญ คือ คอไดเซปพิน แมนนิทอล ถั่งเช่าช่วยบำรุงปอด เพิ่มภูมิคุ้มกัน ฟื้นฟูผู้ป่วยระหว่างพักฟื้นที่มีอาการ วิงเวียนศีรษะ เบื่ออาหาร เหงื่อออกโดยไม่ทราบสาเหตุ โลหิตจาง เป็นต้น

ไป๋ฮวาเสอเสอเฉ่า (Oldenlandia diffusae)
ไป๋ฮวาเสอเสอเฉ่ามีสารแอลคาลอยด์ คาร์ดิแอกไกลโคไซด์ และคูมาริน สมุนไพรชนิดนี้มีผลในการยับยั้งโรคเม็ดเลือดขาวได้ดี ทำให้ภูมิคุ้มกันเข้มแข็ง ลดการแพร่กระจายและการลุกลามของโรคมะเร็ง ซึ่งสำคัญมากในการรักษาโรค นอกจากนี้ ยังมีสรรพคุณในการเสริมภูมิคุ้มกัน เพิ่มสมรรถภาพของเม็ดเลือดขาว ไป๋ฮวาเสอเสอเฉ่ายังถือเป็นยาสมุนไพรต้านมะเร็งที่ใช้กันมากที่สุดในการรักษาของการแพทย์จีน

ชิงไต้ (Indigo Naturalis)
ชิงไต้มีส่วนประกอบที่มีประสิทธิภาพมากในการต้านมะเร็ง คือ อินดิรูบิน (Indirubin) สมุนไพรชนิดนี้สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการกลืนกินเซลล์ผิดปกติของแมคโครฟาจของสัตว์ที่ไม่เป็นโรคหรือสัตว์ที่เป็นมะเร็งอยู่ อีกทั้งเสริมประสิทธิภาพภูมิคุ้มกันชนิดจำเพาะเจาะจง (Humoral Immunity) ในทางคลินิกส่วนใหญ่จะใช้ในการค้นคว้าเพื่อรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดชนิดเรื้อรัง ซึ่งปรากฏว่าได้ผลดีเมื่อใช้ร่วมกับเคมีบำบัดและรังสีบำบัด จะช่วยเพิ่มประสิทธิผลของการรักษา บรรเทาอาการที่เกิดจากผลข้างเคียง

จูหลิง (Polyporus umbellatus)
จูหลิงประกอบด้วยสาร Ergostero, สารโพลีแซคคาไรด์ โปรตีน เกลืออนินทรีย์ และไบโอติน เป็นต้น สารสกัดจากจูหลิงช่วยเพิ่มความสามารถในการกลืนกินเซลล์ผิดปกติของแมคโครฟาจที่มีอยู่ในตับ ม้าม และในช่องท้อง ในทางคลินิกไม่นิยมใช้จูหลิงเพียงอย่างเดียวในการรักษาโรคมะเร็ง ส่วนมากจะใช้ร่วมกับยาที่มีสรรพคุณรักษาม้าม ขับน้ำ

หวงฉี (Astragale radix)
หวงฉี มีส่วนประกอบของสารโพลีแซคคาไรด์ โมโนแซคคาไรด์ ฟลาโวนอยด์ และแร่ธาตุอื่น ๆ สามารถเสริมภูมิคุ้มกัน และเสริมสมรรถภาพของต่อมน้ำเหลือง

โสม (Panax ginseng)
โสมเป็นตัวยาที่ดีที่สุดในการบำรุงกำลังวังชาและเสริมสุขภาพ เนื่องจากมีสารจินเซโนไซด์อย่างน้อย 20 ชนิด กรดอะมิโน 14 ชนิด โพลิแซ็กคาไรด์ วิตามิน ไนอะซิน โซเดียม แคลเซียม แมกนีเซียม เหล็ก แมงกานีส ทองแดง และเจอร์เมเนียม
จากการทดลองในตัวสัตว์ทดลอง พิสูจน์แล้วว่าโสมช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็ง ทั้งยังยับยั้งการเจริญเติบโตของก้อนมะเร็ง นอกจากนี้ สารโพลีแซคคาไรด์ในโสม มีสรรพคุณในการรักษาตับ เพิ่มประสิทธิภาพภูมิคุ้มกัน ป้องกันการผ่าเหล่าของเซลล์
โสมไม่เพียงเพิ่มประสิทธิภาพการรักษา ยังช่วยบรรเทาอาการข้างเคียงที่เกิดขึ้น สารสกัดจากโสมมีประสิทธิผลที่แน่นอนในการรักษามะเร็งกระเพาะและมะเร็งลำไส้ ผู้ป่วยที่มีเม็ดเลือดขาวต่ำพบว่าว่าเม็ดเลือดขาวและเซลล์น้ำเหลืองเพิ่มมากขึ้นหลังจากรับประทานโสม

หลงขุย (Solanum nigrum L.)
หลงขุยมีส่วนประกอบของด่างชีวภาพ ตลอดจนสารซาโปนิน หลงขุยมีสรรพคุณในการยับยั้งเซลล์มะเร็งของโรคมะเร็งที่มีอาการแทรกซ้อนท้องบวมน้ำ นอกจากนี้หลงขุยยังมีผลดีต่อทางไหลเวียนของเลือด แก้ปวด ปรับความชื้น และลดเสมหะ

ไป๋ซู่ (Atractylodie macrocephalae rhizoma)
ไป๋ซู่ประกอบด้วยน้ำมันระเหย อาทิ Atractylol, Hinesol และสารประกอบกึ่งเคมีกลุ่ม Carbocromen กลุ่มโพลีแซกคาร์ไรด์ เป็นต้น
จากการทดลองภายนอกร่างกายพิสูจน์ว่า น้ำมันระเหยไป๋ซู่ที่มีลักษณะเป็นกลาง มีบทบาทในการยับยั้งเซลล์มะเร็งในระบบทางเดินอาหารยับยั้งโรคมะเร็งที่มีอาการท้องมีน้ำ ไป๋ซู่อาศัยการเพิ่มประสิทธิภาพภูมิคุ้มกันของเซลล์ในร่างกายคน ทำให้สามารถพิฆาตเซลล์มะเร็งได้ สำหรับผู้ที่ผ่านเคมีบำบัดหรือรังสีบำบัดแล้วเม็ดเลือดขาวลดลง จะมีผลทำให้เม็ดเลือดขาวเพิ่มมากขึ้น

เทียนฮวาเฝิ่น (Trichosanthis radix)
เทียนฮวาเฝิ่นมีส่วนประกอบของแป้ง ซาโปนิน โปรตีน ตลอดจนกรดอะมิโนอีกหลายชนิด เป็นต้น มีประสิทธิผลในการรักษาหนูที่เป็นโรคมะเร็งที่มีอาการแทรกซ้อนท้องบวมน้ำ ช่วยลดปริมาณน้ำในช่องท้อง ยืดอายุ เมื่อใช้ไปได้อีกระยะหนึ่งพบว่า สามารถยับยั้งโรคมะเร็งที่ลามเข้าตับและเป็นก้อนเนื้อในตับได้บ้างเล็กน้อย ในทางคลินิกส่วนมากจะใช้เทียนฮวาเฝิ่นสำหรับรักษาโรคครรภ์ไข่ปลาอุก (Hydrotiform Mole) และมะเร็งชนิด Choriocarcinoma

เวยหลิงเซียน (Clematidis radix)
เวยหลิงเซียนประกอบด้วยสาร Anemonin กลุ่มโพลีแซกคาร์ไรด์ ซาโปนิน สารเหล่านี้มีสรรพคุณในการยับยั้งเซลล์มะเร็งเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (sarcoma) ชนิด S180 ในตัวหนูทดลอง สามารถกระตุ้นเลือดลม ทะลวงเส้นลมปราณ ระงับปวด ขับชื้น และขับเสมหะ

ปิงเพี่ยน (Dryobalanops aromatica Gaertn)
ปิงเพี่ยนมีฤทธิ์แก้ปวด ต้านการอักเสบ และปรับปริมาณการไหลเวียนของเลือด เนื่องจากส่วนผสมนี้ดูดซึมได้ดีเยี่ยม จึงมีฤทธิ์นำพาตัวยาอื่น ๆ สู่แหล่งสะสมมะเร็ง แล้วยังช่วยลดความเจ็บปวดได้ดี

หนี่เจินจื่อ (Ligustrum lucidum)
หนี่เจินจื่อมีส่วนประกอบของ กรดไลโนเลอิก แมนนิทอล กรดปาล์มิติก กรดโอเลอิก กรดโอลิโนลิก และกรดไขมัน จากการทดลองพบว่า หนี่เจินจื่อมีบทบาทกระตุ้นการเพิ่มของต่อมน้ำเหลือง และช่วยเพิ่มเม็ดเลือดขาว ระหว่างการฉายรังสีและใช้ยาต้านมะเร็ง การทดลองในหนูพบว่า น้ำผสมสมุนไพรหนี่เจินจื่อสามารถยับยั้งมะเร็งปากมดลูกของหนู(mice) ถึงร้อยละ 49.2

กันเฉ่าหรือชะเอม (Glycyrrhizae radix)
กันเฉ่ามีโพแทสเซียมออกซาเลต แคลเซียมออกซาเลต และสารประกอบฟลาโวนอยด์ เป็นต้น จากการทดลองในสัตว์พิสูจน์ว่ากันเฉ่า ยับยั้งอาการช่องปากอักเสบที่เป็นตุ่มพุพอง ยังสามารถต้านโรคมะเร็งเม็ดเลือดของหนู (mice) ได้อีกด้วย

เจินจูหรือไข่มุก (Margarita)
ผงไข่มุกมีส่วนประกอบของสารแคลเซียมคาร์บอเนต สารอินทรีย์ และสารอินทรีย์อื่น ๆ ผงไข่มุกสามารถช่วยลดปริมาณของสาร Lipofuscin ในหัวใจและสมองในสัตว์ทดลอง และสารสกัดจากผงไข่มุกสามารถยับยั้งสารต้านอนุมูลอิสระ

ซานเย่า (Rhizoma Dioscoreae)
ส่วนประกอบสำคัญ คือ ซาโปนิน แอลแลนโทอิน โคลีน และอะไมเสล มีสรรพคุณเสริมพลังชี่ม้าม ชี่ไต

สรรพคุณของสมุนไพรแต่ละชนิดข้างต้น อ้างถึงสรรพคุณเพียงบางส่วนเท่านั้น สมัยก่อนการใช้ยาสมุนไพรจีนไม่ได้คำนึงถึงการวิเคราะห์ หรือกลไกของฤทธิ์ยา ซึ่งถ้ามองในแง่ของการแพทย์ตะวันตกแล้วมีช่องโหว่ให้ถูกวิจารณ์ได้ว่า “ไม่ใช่หลักการในทางการแพทย์” แต่ในความเป็นจริงแล้ว ฤทธิ์ยาที่แท้จริงของยาสมุนไพรจีน ซ่อนอยู่ในส่วนที่วิเคราะห์ได้ไม่ทั่วถึงนั่นเอง อย่างไรก็ตาม ในยาน้ำเทียนเซียน ได้มีการวิเคราะห์ส่วนผสม และตรวจสอบกลไกของฤทธิ์ยาอย่างละเอียด และสกัดเฉพาะส่วนผสมที่มีฤทธิ์อย่างที่ต้องการออกมาทำเป็นยา