รู้จักมะเร็งต่อมไร้ท่อ: ภัยร้ายจากระบบควบคุมร่างกาย

23-Feb-2015 อ่าน : 5983 คน

รู้จักมะเร็งต่อมไร้ท่อ: ภัยร้ายจากระบบควบคุมร่างกาย

มะเร็งต่อมไร้ท่อ เป็นโรคร้ายแรงที่เกิดขึ้นกับต่อมไร้ท่อในร่างกาย ต่อมไร้ท่อทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมน ซึ่งควบคุมการทำงานต่างๆ ของร่างกาย เช่น การเจริญเติบโต การเผาผลาญ อารมณ์ ระบบสืบพันธุ์ เป็นต้น มะเร็งต่อมไร้ท่ออาจเกิดขึ้นกับต่อมไร้ท่อชนิดใดก็ได้ แต่พบได้บ่อยในต่อมไทรอยด์ ต่อมหมวกไต ต่อมใต้สมอง และต่อมลูกหมาก

สาเหตุของมะเร็งต่อมไร้ท่อ

สาเหตุที่แน่ชัดของมะเร็งต่อมไร้ท่อยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับปัจจัยหลายอย่าง ดังนี้

พันธุกรรม: บุคคลที่มีญาติใกล้ชิดเป็นมะเร็งต่อมไร้ท่อ จะมีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป
ฮอร์โมนเพศ: ฮอร์โมนเพศชาย หรือเพศหญิง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อบางชนิด
สารเคมี: การสัมผัสสารเคมีบางชนิด เช่น สารกัมมันตรังสี อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ
ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ: บุคคลที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ มีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมไร้ท่อมากกว่าคนทั่วไป

อาการของมะเร็งต่อมไร้ท่อ

อาการของมะเร็งต่อมไร้ท่อ ขึ้นอยู่กับชนิดของต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็ง โดยทั่วไปจะมีอาการดังต่อไปนี้

อาการทั่วไป: อ่อนเพลีย น้ำหนักลด เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ
อาการเฉพาะ: ขึ้นอยู่กับชนิดของต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็ง เช่น อาการไทรอยด์เป็นพิษ อาการคอร์ติซอลต่ำ อาการเบาหวาน อาการต่อมลูกหมากโต

การวินิจฉัยมะเร็งต่อมไร้ท่อ

แพทย์จะวินิจฉัยมะเร็งต่อมไร้ท่อโดยอาศัยวิธีดังต่อไปนี้

ซักประวัติ: แพทย์จะซักประวัติสุขภาพ อาการ ปัจจัยเสี่ยง
ตรวจร่างกาย: แพทย์จะตรวจร่างกายทั่วไป โดยเฉพาะบริเวณต่อมไร้ท่อที่สงสัยว่าเป็นมะเร็ง
ตรวจเลือด: ตรวจวัดระดับฮอร์โมนในเลือด
การตรวจภาพ: เช่น อัลตราซาวด์ CT Scan MRI หรือ PET Scan เพื่อดูขนาด และความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ
การตรวจชิ้นเนื้อ: เก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อไปตรวจทางพยาธิวิทยาเพื่อยืนยันการวินิจฉัย

การรักษามะเร็งต่อมไร้ท่อ

การรักษามะเร็งต่อมไร้ท่อ ขึ้นอยู่กับชนิดของต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็ง ระยะของโรค สุขภาพ และความต้องการของผู้ป่วย โดยทั่วไปมีวิธีการรักษาดังต่อไปนี้

การผ่าตัด: เป็นการผ่าตัดเอาต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็งออก
การฉายรังสี: เป็นการใช้รังสีฆ่าเซลล์มะเร็ง
การรักษามะเร็งด้วยฮอร์โมน: เป็นการยับยั้งการผลิตฮอร์โมน หรือให้ฮอร์โมนทดแทน
การรักษามะเร็งด้วยยา: เป็นการใช้ยาเคมีบำบัด หรือยารักษาเฉพาะเป้าหมาย เพื่อฆ่าเซลล์มะเร็ง

การป้องกันมะเร็งต่อมไร้ท่อ

แม้จะยังไม่มีวิธีป้องกันมะเร็งต่อมไร้ท่อได้ 100% แต่เราก็สามารถลดความเสี่ยงลงได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและการใช้ชีวิต ดังนี้

1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน

กินผักผลไม้ให้มาก: ผักผลไม้มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยชะลอการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง ควรเลือกกินผักผลไม้หลากสีสัน อย่างน้อยวันละ 5 serving
ลดการกินเนื้อแดง: เนื้อแดงมีสารประกอบบางชนิดที่อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรเลือกกินเนื้อสัตว์อื่นๆ แทน เช่น เนื้อไก่ เนื้อปลา หรือถั่ว
จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์: การดื่มแอลกอฮอล์มาก เพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรดื่มแอลกอฮอล์แต่พอดี หรือเลี่ยงการดื่ม
รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ: ภาวะอ้วน เพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยการออกกำลังกายและกินอาหารให้ครบ 5 หมู่

2. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอื่นๆ

งดสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่ เป็นสาเหตุสำคัญของมะเร็งหลายชนิด รวมไปถึงมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรเลิกสูบบุหรี่โดยเด็ดขาด
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: การออกกำลังกายช่วยลดความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรออกกำลังกายอย่างน้อยวันละ 30 นาที 3-5 วันต่อสัปดาห์
ตรวจสุขภาพตามนัด: ผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป ควรตรวจสุขภาพตามนัด เพื่อค้นหาความผิดปกติและรับการรักษาได้ทันท่วงที

3. ปรึกษาแพทย์

หากมีปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ เช่น มีญาติใกล้ชิดเป็นมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความเสี่ยงและรับคำแนะนำในการป้องกัน

การป้องกันมะเร็งต่อมไร้ท่อเป็นสิ่งสำคัญ ผู้คนทุกวัยควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและการใช้ชีวิตเพื่อลดความเสี่ยง หากมีปัจจัยเสี่ยง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติม