รู้จักมะเร็งต่อมไร้ท่อ: ภัยร้ายจากระบบควบคุมร่างกาย
23-Feb-2015
อ่าน : 6210 คน
.jpg)
รู้จักมะเร็งต่อมไร้ท่อ: ภัยร้ายจากระบบควบคุมร่างกาย
มะเร็งต่อมไร้ท่อ เป็นโรคร้ายแรงที่เกิดขึ้นกับต่อมไร้ท่อในร่างกาย ต่อมไร้ท่อทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมน ซึ่งควบคุมการทำงานต่างๆ ของร่างกาย เช่น การเจริญเติบโต การเผาผลาญ อารมณ์ ระบบสืบพันธุ์ เป็นต้น มะเร็งต่อมไร้ท่ออาจเกิดขึ้นกับต่อมไร้ท่อชนิดใดก็ได้ แต่พบได้บ่อยในต่อมไทรอยด์ ต่อมหมวกไต ต่อมใต้สมอง และต่อมลูกหมาก
สาเหตุของมะเร็งต่อมไร้ท่อ
สาเหตุที่แน่ชัดของมะเร็งต่อมไร้ท่อยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับปัจจัยหลายอย่าง ดังนี้
- พันธุกรรม: บุคคลที่มีญาติใกล้ชิดเป็นมะเร็งต่อมไร้ท่อ จะมีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป
- ฮอร์โมนเพศ: ฮอร์โมนเพศชาย หรือเพศหญิง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อบางชนิด
- สารเคมี: การสัมผัสสารเคมีบางชนิด เช่น สารกัมมันตรังสี อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ
- ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ: บุคคลที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ มีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมไร้ท่อมากกว่าคนทั่วไป
อาการของมะเร็งต่อมไร้ท่อ
อาการของมะเร็งต่อมไร้ท่อ ขึ้นอยู่กับชนิดของต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็ง โดยทั่วไปจะมีอาการดังต่อไปนี้
- อาการทั่วไป: อ่อนเพลีย น้ำหนักลด เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ
- อาการเฉพาะ: ขึ้นอยู่กับชนิดของต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็ง เช่น อาการไทรอยด์เป็นพิษ อาการคอร์ติซอลต่ำ อาการเบาหวาน อาการต่อมลูกหมากโต
การวินิจฉัยมะเร็งต่อมไร้ท่อ
แพทย์จะวินิจฉัยมะเร็งต่อมไร้ท่อโดยอาศัยวิธีดังต่อไปนี้
- ซักประวัติ: แพทย์จะซักประวัติสุขภาพ อาการ ปัจจัยเสี่ยง
- ตรวจร่างกาย: แพทย์จะตรวจร่างกายทั่วไป โดยเฉพาะบริเวณต่อมไร้ท่อที่สงสัยว่าเป็นมะเร็ง
- ตรวจเลือด: ตรวจวัดระดับฮอร์โมนในเลือด
- การตรวจภาพ: เช่น อัลตราซาวด์ CT Scan MRI หรือ PET Scan เพื่อดูขนาด และความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ
- การตรวจชิ้นเนื้อ: เก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อไปตรวจทางพยาธิวิทยาเพื่อยืนยันการวินิจฉัย
การรักษามะเร็งต่อมไร้ท่อ
การรักษามะเร็งต่อมไร้ท่อ ขึ้นอยู่กับชนิดของต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็ง ระยะของโรค สุขภาพ และความต้องการของผู้ป่วย โดยทั่วไปมีวิธีการรักษาดังต่อไปนี้
- การผ่าตัด: เป็นการผ่าตัดเอาต่อมไร้ท่อที่เป็นมะเร็งออก
- การฉายรังสี: เป็นการใช้รังสีฆ่าเซลล์มะเร็ง
- การรักษามะเร็งด้วยฮอร์โมน: เป็นการยับยั้งการผลิตฮอร์โมน หรือให้ฮอร์โมนทดแทน
- การรักษามะเร็งด้วยยา: เป็นการใช้ยาเคมีบำบัด หรือยารักษาเฉพาะเป้าหมาย เพื่อฆ่าเซลล์มะเร็ง
การป้องกันมะเร็งต่อมไร้ท่อ
แม้จะยังไม่มีวิธีป้องกันมะเร็งต่อมไร้ท่อได้ 100% แต่เราก็สามารถลดความเสี่ยงลงได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและการใช้ชีวิต ดังนี้
1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน
- กินผักผลไม้ให้มาก: ผักผลไม้มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยชะลอการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง ควรเลือกกินผักผลไม้หลากสีสัน อย่างน้อยวันละ 5 serving
- ลดการกินเนื้อแดง: เนื้อแดงมีสารประกอบบางชนิดที่อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรเลือกกินเนื้อสัตว์อื่นๆ แทน เช่น เนื้อไก่ เนื้อปลา หรือถั่ว
- จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์: การดื่มแอลกอฮอล์มาก เพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรดื่มแอลกอฮอล์แต่พอดี หรือเลี่ยงการดื่ม
- รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ: ภาวะอ้วน เพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยการออกกำลังกายและกินอาหารให้ครบ 5 หมู่
2. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอื่นๆ
- งดสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่ เป็นสาเหตุสำคัญของมะเร็งหลายชนิด รวมไปถึงมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรเลิกสูบบุหรี่โดยเด็ดขาด
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: การออกกำลังกายช่วยลดความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรออกกำลังกายอย่างน้อยวันละ 30 นาที 3-5 วันต่อสัปดาห์
- ตรวจสุขภาพตามนัด: ผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป ควรตรวจสุขภาพตามนัด เพื่อค้นหาความผิดปกติและรับการรักษาได้ทันท่วงที
3. ปรึกษาแพทย์
หากมีปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมไร้ท่อ เช่น มีญาติใกล้ชิดเป็นมะเร็งต่อมไร้ท่อ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความเสี่ยงและรับคำแนะนำในการป้องกัน
การป้องกันมะเร็งต่อมไร้ท่อเป็นสิ่งสำคัญ ผู้คนทุกวัยควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและการใช้ชีวิตเพื่อลดความเสี่ยง หากมีปัจจัยเสี่ยง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติม
รู้จักโรคมะเร็ง
มะเร็งกับการรักษา
มะเร็งกับการดูแล