เข้าใจวิธีการให้ยาเคมีบำบัดรักษามะเร็ง

14-Oct-2011 อ่าน : 5970 คน

เข้าใจวิธีการให้ยาเคมีบำบัดรักษามะเร็ง

ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) เป็นวิธีการรักษาโรคมะเร็งที่ใช้ยาฆ่าเซลล์มะเร็ง ยาเหล่านี้สามารถช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง หรือทำลายเซลล์มะเร็งโดยสิ้นเชิง

วิธีการให้ยาเคมีบำบัด มีหลายวิธี ขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง ระยะของมะเร็ง และสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็ง (Oncologist) จะเป็นผู้พิจารณาเลือกวิธีการให้ยาเคมีบำบัดที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย

วิธีการให้ยาเคมีบำบัดที่พบบ่อย มีดังนี้

การรับประทานยา: ยาเคมีบำบัดบางชนิดสามารถรับประทานได้ ผู้ป่วยจะได้รับยาเป็นเม็ดหรือแคปซูล ยาเหล่านี้จะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดและไหลเวียนไปทั่วร่างกาย
การฉีดยา: ยาเคมีบำบัดบางชนิดต้องฉีดเข้าเส้นเลือดดำ แพทย์หรือพยาบาลจะทำการฉีดยาเข้าสู่หลอดเลือดดำที่แขนหรือหน้าอก ยาเหล่านี้จะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดทันที
การให้ยาทางหลอดเลือดแดง: ยาเคมีบำบัดบางชนิดอาจถูกฉีดเข้าสู่หลอดเลือดแดงที่ส่งเลือดไปยังก้อนเนื้อมะเร็งโดยตรง วิธีการนี้มักใช้กับมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งตับ

ระยะเวลาในการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด ขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง ระยะของมะเร็ง และการตอบสนองต่อยา โดยทั่วไป ผู้ป่วยจะได้รับยาเคมีบำบัดเป็น รอบ แต่ละรอบอาจใช้เวลา 1-3 สัปดาห์ ผู้ป่วยจะต้องพักฟื้นระหว่างรอบการรักษา

ผลข้างเคียงของยาเคมีบำบัด ขึ้นอยู่กับชนิดของยาและปริมาณยาที่ได้รับ ผลข้างเคียงที่พบบ่อย ได้แก่

คลื่นไส้ อาเจียน
ผมร่วง
แผลในปาก
ติดเชื้อ
อ่อนเพลีย
เบื่ออาหาร

การเตรียมตัวก่อนรับยาเคมีบำบัด

ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์เกี่ยวกับยาที่รับประทานอยู่เป็นประจำ รวมถึงยาสมุนไพรและอาหารเสริม
ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์หากมีโรคประจำตัวอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจ โรคไต หรือโรคเบาหวาน
ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์หากกำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
ผู้ป่วยควรเตรียมตัวให้พร้อมสำหรับผลข้างเคียง เช่น เตรียมยาแก้คลื่นไส้ ยากระตุ้นความอยากอาหาร และยาแก้ปวด

การดูแลตัวเองระหว่างรับยาเคมีบำบัด

ผู้ป่วยควรพักผ่อนให้เพียงพอ
ผู้ป่วยควรทานอาหารที่มีประโยชน์และครบ 5 หมู่
ผู้ป่วยควรดื่มน้ำให้เพียงพอ
ผู้ป่วยควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ป่วยที่ติดเชื้อ
ผู้ป่วยควรล้างมือบ่อย ๆ
ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์ทันทีหากมีไข้ หนาวสั่น หรือรู้สึกไม่สบาย

การติดตามผลหลังรับยาเคมีบำบัด

ผู้ป่วยจะต้องพบแพทย์เพื่อติดตามผลหลังรับยาเคมีบำบัด แพทย์จะตรวจร่างกายและทำการตรวจเลือดเพื่อดูว่ายาเคมีบำบัดมีประสิทธิภาพหรือไม่

ผลลัพธ์ของยาเคมีบำบัด

ผลลัพธ์ของยาเคมีบำบัดอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมถึงชนิดของมะเร็ง ระยะของมะเร็ง สุขภาพโดยรวมของบุคคล และแผนการรักษาที่ใช้

โดยทั่วไปแล้ว ยาเคมีบำบัดสามารถช่วยหดหรือยุติการเจริญเติบโตของมะเร็งได้ อาจช่วยให้ผู้ป่วยมีชีวิตอยู่ได้นานขึ้นและปรับปรุงคุณภาพชีวิต อย่างไรก็ตาม ยาเคมีบำบัดอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้เช่นกัน ผลข้างเคียงเหล่านี้อาจรุนแรง แต่โดยปกติแล้วจะสามารถจัดการได้ด้วยยาและการดูแลแบบประคับประคอม