มะเร็งปากช่องคลอด: รู้เท่าทัน สาเหตุ อาการ และแนวทางการรักษา

25-Oct-2023 อ่าน : 261 คน

มะเร็งปากช่องคลอด: รู้เท่าทัน สาเหตุ อาการ และแนวทางการรักษา

มะเร็งปากช่องคลอด (Vulvar Cancer) เป็นโรคร้ายที่พบบ่อยในผู้หญิง แม้จะไม่ใช่โรคมะเร็งที่พบบ่อยที่สุด แต่ก็สร้างความกังวลและส่งผลต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยได้อย่างมาก บทความนี้จะพาทุกท่านไปรู้จักมะเร็งปากช่องคลอด ตั้งแต่สาเหตุ อาการ การวินิจฉัย การแบ่งระยะ และแนวทางการรักษา เพื่อให้ผู้หญิงทุกคนตระหนักถึงโรคร้ายนี้ และสามารถดูแลสุขภาพของตัวเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ

มะเร็งปากช่องคลอดคืออะไร?

มะเร็งปากช่องคลอดคือมะเร็งที่เกิดขึ้นบริเวณอวัยวะเพศหญิงด้านนอก มักพบมากในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้กับผู้หญิงทุกวัย สาเหตุหลักของมะเร็งปากช่องคลอดมาจากการติดเชื้อไวรัส HPV ชนิด 16 และ 18

ปัจจัยเสี่ยง

การติดเชื้อไวรัส HPV ชนิด 16 และ 18
การมีรอยโรคก่อนเป็นมะเร็งของปากช่องคลอด (Vulvar intraepithelial neoplasia)
การมีรอยโรคก่อนเป็นมะเร็งปากมดลูก (Cervical intraepithelial neoplasia)
โรค Lichen sclerosus
สูบบุหรี่
ดื่มแอลกอฮอล์
อ้วน
ภูมิคุ้มกันต่ำ
เคยเป็นโรคมะเร็งปากมดลูกมาก่อน

สัญญาณเตือนมะเร็งปากช่องคลอด

มะเร็งปากช่องคลอดในระยะแรกอาจไม่มีอาการ แต่เมื่อโรค tiến triển อาการที่พบบ่อย ได้แก่

แผลเรื้อรังที่อวัยวะเพศหญิงด้านนอก
คันบริเวณอวัยวะเพศหญิงด้านนอก
มีเลือดออกผิดปกติจากช่องคลอด
เจ็บหรือแสบขณะมีเพศสัมพันธ์
มีตุ่มหรือก้อนเนื้อบริเวณอวัยวะเพศหญิงด้านนอก
บวมหรือปวดขาหนีบ

การวินิจฉัย

แพทย์จะวินิจฉัยมะเร็งปากช่องคลอดโดย

ตรวจร่างกาย
ตัดชิ้นเนื้อเพื่อส่งตรวจทางพยาธิวิทยา
ตรวจเพิ่มเติม เช่น CT Scan, MRI, PET Scan

การแบ่งระยะของมะเร็งปากช่องคลอด

แพทย์จะแบ่งระยะของมะเร็งปากช่องคลอดเพื่อกำหนดแนวทางการรักษา โดยแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ดังนี้

ระยะที่ 1 โรคจำกัดอยู่ที่ปากช่องคลอด

ระยะ 1A รอยโรคขนาด ≤ 2 เซนติเมตร และมีการลุกลามไปในชั้นสโตรมา ≤ 1 มิลลิเมตร
ระยะ 1B รอยโรคขนาด > 2 เซนติเมตร และมีการลุกลามไปในชั้นสโตรมา > 1 มิลลิเมตร

ระยะที่ 2 รอยโรคไม่จำกัดขนาดและมีการแพร่กระจายไปที่อวัยวะข้างเคียง (หนึ่งในสามส่วนล่างของท่อปัสสาวะ และ/หรือหนึ่งในสามของช่องคลอดส่วนล่าง และ/หรือทวารหนัก)

ระยะที่ 3 รอยโรคไม่จำกัดขนาดและมีการแพร่กระจายไปที่อวัยวะข้างเคียง (หนึ่งในสามส่วนล่างของท่อปัสสาวะ และ/หรือหนึ่งในสามของช่องคลอดส่วนล่าง และ/หรือทวารหนัก) ร่วมกับมีการแพร่กระจายไปยังต่อมนํ้าเหลือง

ระยะ 3A แพร่กระจายไปที่ต่อมนํ้าเหลืองขาหนีบ 1ต่อม โดยมีขนาด ≥ 5 มิลลิเมตร หรือแพร่กระจายไปยังต่อมนํ้าเหลืองขาหนีบ 1-2 ต่อมโดยมีขนาด < 5 มิลลิเมตร
ระยะ3B แพร่กระจายไปที่ต่อมนํ้าเหลืองขาหนีบ ≥ 2ต่อม โดยมีขนาด ≥ 5 มิลลิเมตร หรือแพร่กระจายไปยังต่อมนํ้าเหลืองขาหนีบ ≥ 3 ต่อม โดยมีขนาด < 5 มิลลิเมตร
ระยะ3C แพร่กระจายไปที่ต่อมนํ้าเหลืองขาหนีบและมีการกระจายไป Extra Capsule

ระยะที่ 4

ระยะ4A รอยโรคแพร่กระจายไปที่ส่วนบนของท่อปัสสาวะและ/หรือ ส่วนบนของช่องคลอด เยื่อบุกระเพาะปัสสาวะเยื่อบุลำไส้ตรง กระดูกเชิงกรานระยะ 4B แพร่กระจายไปอวัยวะอื่นๆ