ก้อนเนื้อที่เต้านม: รู้ทัน ตรวจเร็ว รักษาหาย

12-Feb-2020 อ่าน : 1158 คน

ก้อนเนื้อที่เต้านม: รู้ทัน ตรวจเร็ว รักษาหาย

ก้อนเนื้อที่เต้านม พบได้บ่อยในผู้หญิงทุกวัย ก้อนเนื้อเหล่านี้อาจเป็นเนื้องอกธรรมดา ซีสต์ หรือมะเร็งเต้านม การตรวจค้นหาและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันการลุกลามของโรคร้าย

สาเหตุของก้อนเนื้อที่เต้านม

ฮอร์โมนเพศหญิง: ฮอร์โมนเพศหญิง เช่น เอสโตรเจน โปรเจสเตอโรน มีบทบาทสำคัญในการกระตุ้นการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อเต้านม การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน อาจทำให้เกิดก้อนเนื้อที่เต้านม
พันธุกรรม: ผู้ที่มีญาติสายตรงเป็นมะเร็งเต้านม มีโอกาสเป็นมะเร็งเต้านมมากกว่าผู้หญิงทั่วไป
ปัจจัยอื่นๆ: ปัจจัยอื่นๆ ที่อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดก้อนเนื้อที่เต้านม เช่น อายุที่เริ่มมีประจำเดือนเร็ว หมดประจำเดือนช้า ไม่เคยมีบุตร หรือมีบุตรคนแรกหลังอายุ 30 ปี การดื่มแอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ และโรคอ้วน

ประเภทของก้อนเนื้อที่เต้านม

เนื้องอกธรรมดา: เนื้องอกธรรมดา เป็นก้อนเนื้อที่ไม่ใช่เนื้อร้าย มักไม่เป็นอันตราย แต่ควรติดตามการเปลี่ยนแปลง
ซีสต์: ซีสต์ เป็นถุงน้ำที่เต็มไปด้วยของเหลว มักไม่เป็นอันตราย แต่ควรติดตามการเปลี่ยนแปลง
มะเร็งเต้านม: มะเร็งเต้านม เป็นโรคร้ายที่ควรได้รับการรักษาโดยเร็วที่สุด

อาการของก้อนเนื้อที่เต้านม

คลำเจอก้อนเนื้อที่เต้านม
หัวนมผิดปกติ เช่น หัวนมบุ๋มลง หัวนมมีแผล หรือมีน้ำนมไหลออกจากหัวนมโดยไม่ได้ให้นมบุตร
เต้านมเปลี่ยนรูปร่าง
เต้านมแดง คัน หรือเจ็บ
ผิวหนังเต้านมมีรอยบุ๋มเหมือนเปลือกส้ม
มีต่อมน้ำเหลืองโตบริเวใต้รักแร้

การวินิจฉัยก้อนเนื้อที่เต้านม

การตรวจเต้านมด้วยตนเอง
การตรวจเต้านมโดยแพทย์
การตรวจแมมโมแกรม
การอัลตราซาวด์เต้านม
การเจาะชิ้นเนื้อ

การผ่าตัดรักษาก้อนเนื้อที่เต้านม

การผ่าตัดรักษาก้อนเนื้อที่เต้านม เป็นวิธีการรักษาที่พบบ่อยสำหรับผู้หญิงที่ตรวจพบก้อนเนื้อที่เต้านม ก้อนเนื้อเหล่านี้อาจเป็นเนื้องอกธรรมดา ซีสต์ หรือมะเร็งเต้านม การผ่าตัดจะช่วยเอาเนื้อเยื่อที่ผิดปกติออก และป้องกันการลุกลามของโรคมะเร็ง

ประเภทของการผ่าตัด

มีหลายวิธีในการผ่าตัดรักษาก้อนเนื้อที่เต้านม วิธีการที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ชนิด ขนาด ตำแหน่ง และความเสี่ยงของก้อนเนื้อ รวมถึงสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย

การผ่าตัดแบบลอกเนื้อเต้านมบางส่วน (Lumpectomy): เป็นวิธีการผ่าตัดที่พบบ่อยที่สุด แพทย์จะผ่าตัดเอาเฉพาะเนื้อเยื่อที่เป็นก้อนเนื้อออก โดยพยายามรักษารูปร่างของเต้านมให้มากที่สุด วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีเนื้องอกขนาดเล็ก หรือมะเร็งเต้านมระยะแรก
การผ่าตัดแบบลอกเนื้อเต้านมทั้งหมด (Mastectomy): แพทย์จะผ่าตัดเอาเนื้อเยื่อเต้านมทั้งหมดออก รวมถึงหัวนม วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีมะเร็งเต้านมระยะลุกลาม หรือมีเนื้อเยื่อเต้านมที่เสี่ยงต่อมะเร็งสูง

การผ่าตัดสร้างรูปเต้านม (Breast reconstruction): หลังจากการผ่าตัดแบบลอกเนื้อเต้านมบางส่วนหรือทั้งหมด ผู้ป่วยสามารถเลือกที่จะผ่าตัดสร้างรูปเต้านมใหม่ มีเทคนิคการผ่าตัดสร้างรูปเต้านมหลายวิธี ขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ป่วย และความเชี่ยวชาญของแพทย์

การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัด

ก่อนการผ่าตัด แพทย์จะอธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับวิธีการผ่าตัด ความเสี่ยง และผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น ผู้ป่วยควรเตรียมตัวดังนี้

แจ้งแพทย์เกี่ยวกับยา วิตามิน หรืออาหารเสริมที่รับประทานอยู่
แจ้งแพทย์เกี่ยวกับโรคประจำตัว หรือการแพ้ยา
งดสูบบุหรี่ และงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
เตรียมเสื้อผ้าที่ใส่สบาย หลวมๆ สำหรับใส่หลังการผ่าตัด
จัดการธุระส่วนตัว และเตรียมคนมาดูแลหลังการผ่าตัด

การดูแลหลังการผ่าตัด

หลังการผ่าตัด ผู้ป่วยจะต้องพักฟื้นที่โรงพยาบาลเป็นเวลา 1-2 วัน แพทย์จะติดตามอาการของผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด และให้ยาแก้ปวด ยาแก้อักเสบ และยาปฏิชีวนะ ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เช่น

ดูแลแผลผ่าตัดให้สะอาด แห้ง และปราศจากการติดเชื้อ
ประคบเย็นบริเวณแผลผ่าตัดเพื่อลดอาการบวม
สวมเสื้อชั้นในแบบพิเศษที่ออกแบบมาเพื่อรองรับเต้านมหลังการผ่าตัด
ทานอาหารอ่อนๆ และดื่มน้ำให้เพียงพอ
พักผ่อนให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงกิจกรรมหนักๆ
กลับมาพบแพทย์ตามนัดเพื่อติดตามผล

ผลข้างเคียง

การผ่าตัดรักษาก้อนเนื้อที่เต้านม อาจมีผลข้างเคียง เช่น

รอยแผลเป็น
อาการชาหรือบวมที่เต้านม
การติดเชื้อ
เลือดออก
ปวดแผล
ภาวะซึมเศร้า

การติดตามผลหลังผ่าตัดมะเร็งเต้านม

หลังการผ่าตัดมะเร็งเต้านม ผู้ป่วยจะต้องพบแพทย์เป็นประจำเพื่อติดตามผล

ระยะเวลาและรูปแบบของการติดตามผล ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ชนิดและระยะของมะเร็ง สุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย และการรักษาที่ได้รับ

โดยทั่วไป แพทย์จะนัดติดตามผลดังนี้

ในช่วง 1-2 สัปดาห์แรก หลังการผ่าตัด แพทย์จะตรวจดูแผลผ่าตัด ตรวจหาภาวะแทรกซ้อน และให้คำแนะนำในการดูแลตนเอง
หลังจากนั้น แพทย์จะนัดติดตามผลเป็นระยะ โดยระยะห่างของการนัดจะค่อยๆ ห่างขึ้นตามลำดับ

การติดตามผล มักจะรวมถึง:

การตรวจร่างกาย: แพทย์จะตรวจดูแผลผ่าตัด ตรวจเต้านมข้างที่เหลือ และตรวจหาต่อมน้ำเหลืองที่โต
การตรวจแมมโมแกรม: เป็นการเอกซเรย์เต้านมเพื่อตรวจหามะเร็ง
การตรวจอัลตราซาวด์: เป็นการใช้คลื่นเสียงความถี่สูงเพื่อตรวจดูเนื้อเยื่อเต้านม

นอกจากนี้ แพทย์อาจสั่งตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจเลือด การตรวจเอกซเรย์ปอด หรือการตรวจ CT Scan ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล